سرمایه‌داری دیچیتال

«ما احتیاج به حمایت از مبارزات طبقاتی دیچیتالی داریم»

مصاحبه‌ی انسیتوی روزا لوکزامبورگ با کریستیان فوکس/ برگردان کاووس بهزادی

تا زمانی که سرمایه‌داری به حیات خود ادامه می‌دهد ما بایستی همواره مارکس را دو باره بخوانیم. اما نه به تنهایی بلکه به‌طور دسته‌جمعی، فقط چنین خوانشی می‌تواند ثمربخش باشد! «سرمایه» واکاوی بنیادین از سرمایه‌داری، دریافت‌های مهم از نحوی کارکرد آن و رهیافت مبارزات طبقاتی را ارائه کرده است. این امر در سده‌ی بیست و یکم از اهمیت به‌سزایی برخوردار است، چرا که نابرابری‌های جدید، مدل‌های جدید انباشت سرمایه، پویایی‌های جدید، بحران‌های جدید سرمایه‌داری و سرمایه‌داری دیچیتالی یکی از جدیدترین شکل‌های سرمایه‌داری وجود دارند. 


تکوین نظری و بررسی کار دیچیتالی (بخش دوم)/کریستیان فوکس/ برگردان: کاووس بهزادی

کار در صنایع نرم‌افزار هند

در همه‌پرسی دیگری که توسط Illavarasan (2007)  انجام گرفت دربرگیرنده‌ی 62  مصاحبه در دو شرکت  بزرگ‌ نرم‌افزار هند بود. این بررسی نشان داد که اغلب شاغلین این شرکت‌ها ساعات کار انعطاف‌پذیری دارند و اکثر اوقات نیز شب‌ها با کامپیوترها مشغول به‌کار بوده‌اند. بر مبنای این بررسی 56 درصد در روزهای تعطیل کار کرده‌اند و 86 درصد از آن‌ها اضافه‌کاری‌شان پرداخت نشده است. میزان واقعی ساعات کار در هفته بسیار بیش‌تر از 40 ساعت کار رسمی منعقد شده  در قراردادهای کار است. بنا بر این شاغلین بخش‌ فناروی  اطلاعاتی هندوستان  «کوچ‌نشینان‌های‌تک [ابرتکنیک] هستند (اوپادیا&واساوی 24 : 2008). پدیده‌ی «خرید جهانی پیکر» [globalen Körpereinkaufs] یکی از خودویژه‌گی‌های عملکرد شرکت‌های هندی است که بر اساس آن یک شرکت مشورتی هندی (فروشگاه پیکر Körper-shop  ) کارمندان فناوری اطلاعاتی را از تمام جهان ـ اما عمدتاً از هندوستان ـ  استخدام می‌کند و سپس آن‌ها را به‌عنوان نیروی کار مختص یک پروژه‌ی مشخص به ارباب رجوع‌های مختلف معرفی می‌کند (بیائو 2007: 4؛ هم‌چنین مراجعه شود به آنش 2006).

تکوین نظری و بررسی کار دیچیتالی / تولید جهانی نرم وسخت‌افزار دیچیتال (بخش 1) / کریستیان فوکس / برگردان: کاووس بهزادی / ویراستار: ح. آزاد

این مقاله به سؤالات زیر می‌پردازد: کامپیوترها، لپ‌تاپ‌ها و تلفن‌های همراه از کجا آمده‌اند و چه کسانی آن‌ها را تولید می‌کنند؟ برای پاسخ دادن به این سؤالات به‌صورت نمونه‌وار موارد ویژه مورد بررسی قرار می‌گیرند: استخراج منابع طبیعی در معادن آفریقا در شرایط کاری انجام می‌گیرد که کارگران را تقریباً تا حد بردگان تنزل داده است؛ شرایط تولید و اتحاد صنایع اطلاعاتی و ارتباطی در چین (Foxconn)؛ صنایع نرم‌افزار در هند؛ کار در مراکز تلفن (Call Centern) ؛ تولید نرم‌افزار در سیلیکون‌ولی و در پایان کار دیچیتالی کاربران و کاربران تولیدکننده مورد بررسی قرار می‌گیرد. داد‌ه‌ها و پژوهش‌های تجربی که به این موضوعات پرداخته‌اند به شکل منظم و نظری مورد تحلیل و تفسیر قرار می‌گیرند. بررسی‌های نظری بر پایه‌ی اقتصاد سیاسی مارکسیستی انجام می‌گیرد. مفهوم «زنجیره‌ی جهانی ارزش‌آفرینی» با استفاده از تحلیل مارکسی و از منظر دیدگاهی پیچیده و چندبُعدی در بوته‌ی نقد قرار می‌گیرد. این کار فراملی‌ست و بسیاری از اشکال تولید، مناسبات تولید و اشکال سازمان‌یابی (بر بستر نیروهای مولده) را در بر می‌گیرد. در بخش کار دیچیتالی تقسیم کار جهانی پیچیده‌ای وجود دارد. این تقسیم کار بسیاری از انواع نیروهای مولده، اشکال استثمار، شیوه‌های تولید را به نسبت‌های مختلف در چارچوب سیستم مسلط تولید سرمایه‌داری در پیوند و مفصل‌بندی با یک‌دیگر قرار می‌دهد.


مارکس و آینده‌ی سرمایه‌داری دیچیتال/ نویسنده: مایکل ر. کرتکه [1]/برگردان: کاووس بهزادی

لینک کوتاه: https://wp.me/paiHc5-kQ

آیا مارکس  در مورد سرمایه‌داری کنونی هنوزچیزی برای گفتن به ما دارد؟ طرح این پرسش  به این دلیل که «کاپیتال» اثر اصلی اقتصادی مارکس یعنی اولین مجلد این اثر در سپتامبر 1867، 150 سال پیش منتشر شده موجه است. اولین و بعضاً مهم‌ترین پیش‌نویس‌های مجلد دوم و سوم  این اثر قطور در سال‌های 1864 و 1865 نوشته شده‌اند.

با این حال  «سرمایه‌ی» مارکسی به سرمایه‌داری سده‌ی نوزدهم نمی‌پردازد. بلکه می‌بایست راز  تکامل سرمایه‌داری، پیوند درونی تمام پدیده‌های اقتصاد سرمایه‌داری را برملا کند. یک «نظریه‌ای عام» باشد که بتواند پویائی سرمایه‌داری را دنبال کند و در عین حال  بحران‌ها، وضعیت غیرساختاری، تحولات و انقلابات آن را توضیح دهد. مارکس نظریه‌‌ای در مورد «سرمایه‌داری ناب» بدون در نظر گرفتن تاریخ آن تدوین نکرد. او توجه ویژه‌ای  به گرایشات درازمدت رشد تکامل سرمایه‌داری  داشت و آن‌ها را در ارتباط با آینده واکاوی می‌کرد: سیمای جهان در صورتی که سرمایه‌داری لجام‌گسیخته و بی‌وقفه رشد و گسترش پیدا کند چه‌گونه خواهد بود؟  انگلستان در آن دوره به عنوان پیش‌رفته‌ترین کشور صنعتی و بعدها ایالات متحده آمریکا به عنوان سرزمینی که صنعتی‌شدن سرمایه‌داری در همه‌ی عرصه‌ها ـ از جمله در کشاورزی ـ سریع‌تر از کشورهای دیگر پیشروی می‌کرد مورد توجه او بود، چون  تصویر آتی از کلِ جهان سرمایه‌داری را به‌معرض نمایش می‌گذاشت.